Marzenna Kaczmarska, doradca podatkowy biura Kognitariat z Warszawy, przedstawia porady podatkowe dotyczące zobowiązań przedawnionych, czyli długów, i związane z tym kwestie uzyskania przychodu i opodatkowania. Warto zapoznać się z informacjami na temat długów i czasu, jaki musi minąć, aby uznać je za przedawnione.
Zobowiązania to sytuacje, w których z jakiś powodów kontrahentowi nie zostały wypłacone należne mu środki – stajemy się wówczas dłużnikami. W przypadku jeśli zobowiązania te ulegną przedawnieniu, to wartość ich dla dłużnika zawsze będzie stanowić przychód z działalności gospodarczej – należy go wówczas opodatkować podatkiem dochodowym w kwocie brutto.
Wskazuje na to ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych (art. 12 ust. 1 pkt 3 lit. a) oraz ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych (art. 14 ust. 2 pkt 6). Mówią one, że przychodem podatkowym jest m.in. wartość przedawnionych zobowiązań, w tym z tytułu zaciągniętych pożyczek i kredytów. Ponadto ustawy te orzekają, że przychód ten powstaje w roku, w którym nastąpiło przedawnienie zobowiązania.
Zgodnie z tym tokiem rozumowania należy przyjąć, że omawiany dochód powstaje dokładnie w momencie upływu terminu przedawnienia.
O momencie, w którym należy mówić o rozpoczęciu się procesu przedawnienia traktuje ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny, art. 120 § 1 k.c.. Na podstawie jej treści można uznać, że bieg przedawnienia rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne, tj. od dnia następującego po tym, w którym upłynął termin płatności.
Jeśli chodzi o czas, jaki musi minąć, aby zobowiązanie można było uznać za przedawnione, najczęściej mówi się o trzech latach. Potwierdza to art. 118 Kodeksu cywilnego, który mówi, że roszczenia związane z prowadzeniem działalności gospodarczej oraz roszczenia o świadczenia okresowe (np. odsetki) przedawniają się w terminie trzech lat. Przepisy przewidują wyjątki od tej reguły – jednym z nich jest dostawa towarów. Ustawodawca zapisał szczególny termin przedawnienia w art. 554 k.c., wskazując że roszczenia z tytułu sprzedaży dokonanej w zakresie działalności przedsiębiorstwa sprzedawcy, roszczenia rzemieślników z takiego tytułu oraz roszczenia prowadzących gospodarstwa rolne z tytułu sprzedaży płodów rolnych i leśnych, przedawniają się z upływem lat dwóch.
Ponadto należy pamiętać, że art. 117 k.c. wskazuje, że po upływie terminu przedawnienia ten, któremu przysługuje roszczenie, może uchylić się od jego zaspokojenia, chyba że zrzeka się korzystania z zarzutu przedawnienia. Jak wynika z art. 123 § 1 k.c., bieg przedawnienia przerywa się przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawanym spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym. Czynności te przedsięwzięte powinny być bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalania albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia, przez uznanie roszczenia przez osobę przeciwko której jest wszczęte oraz przez rozpoczęcie mediacji.
Oznacza to, że istnieje możliwość przerwania procesu przedawniania się długu, poprzez podjęcie określonej czynności, takiej jak potwierdzenie salda czy złożenie prośby o rozłożenie zobowiązania na raty. Dzięki temu proces przedawnienia się rozpoczyna się od nowa.
Podsumowując należy zaznaczyć, że według prawa każdy przedsiębiorca zobowiązany jest na bieżąco kontrolować stan swoich zobowiązań, ustalić terminy przedawnienia, a przedawnione zobowiązania ujmować jako przychód podatkowy.
Marzenna Kaczmarska jest specjalistą od spraw podatkowych. Pracuje w biurze podatkowym Kognitariat, w Warszawie, które w swojej ofercie posiada usługi doradztwa podatkowego, jak i prowadzenia strony księgowo-finansowej każdej firmy. Osoby potrzebujące wsparcia merytorycznego specjalisty, takiego jak Marzenna Kaczmarska zapraszamy do siedziby naszego biura, mieszczącej się w dzielnicy Śródmieście (Stare Miasto). Zapraszamy Klientów z całego obszaru Warszawy, a szczególnie z:
- Praga,
- Wola,
- Mokotów,
- Żoliborz.
