Przypominamy, że pomału, należy kończyć coroczny obowiązkowy spisu z natury tj. ustalanie ilości i wartości składników majątku, i dotyczy to podatników prowadzących księgi handlowe (KH), podatkową książkę przychodów i rozchodów (PKPiR) oraz ryczałt ewidencjonowany.
Spis z natury, co do zasady, najczęściej wykonujemy na dzień 31 grudnia – co nie oznacza jednak że spis mamy przeprowadzić 31 grudnia. Może to być każdy inny dowolny dzień nowego roku podatkowego i może to trwać jakiś czas mając na uwadze ilość i obszar występowania naszych składników majątkowych.
Powołujemy komisję spisową – wyznacza ona:
- datę spisu, następnie szczegółowo określa towar i inne inwentaryzowane składniki majątku wskazując:
- jednostkę miary,
- ilość stwierdzoną w czasie spisu,
- cenę w złotych i groszach za jednostkę miary,
- wartość wynikającą z przemnożenia ilości towaru przez jego cenę jednostkową,
- łączną wartość spisu z natury,
- wartość pomniejszenia wynikającego z korekty kosztów z uwagi na brak zapłaty, a na zakończeniu arkusza spisowego –
- zamieszczamy iformacje „Spis zakończono na pozycji…”. Oczywiście muszą być:
- podpisy osób sporządzających spis, oraz podpis właściciela (wspólników spółek osobowych) lub zarząd spółki z o.o.
Spisem z natury obejmuje się:
- towary handlowe, w tym towary w drodze, tak własne jak i naszych kontrahentów, w tym znajdujące się za granicą, co do których własność już uzyskaliśmy, oraz te które są nadal naszą własnością, bo nie zostały przeniesione jeszcze na nabywcę,
- materiały (surowce) podstawowe i pomocnicze,
- półwyroby,
- produkcja w toku,
- wyroby gotowe,
- braki i odpady.
- nieruchomości, jeśli stanowią towar handlowy,
- nie zakończone roboty budowlane,
- inwentarz żywy,
- towary obce znajdujące się w zakładzie podajemy tylko ilościowo – nie podlegają one wycenie z tym, że wskazujemy czyją stanowią własność.
Co do wyceny to zgodnie z przepisami:
1) materiały i towary handlowe są wyceniamy – według cen zakupu lub nabycia albo według cen rynkowych z dnia sporządzenia spisu, jeżeli są one niższe od cen zakupu lub nabycia;
2) półwyroby (półfabrykaty), wyroby gotowe i braki własnej produkcji – według kosztów wytworzenia;
3) odpady użytkowe, które w toku działalności utraciły swoją pierwotną wartość użytkową – według wartości wynikającej z oszacowania uwzględniającego ich przydatność do dalszego użytkowania;
4) niesprzedane wartości dewizowe – według cen zakupu z dnia sporządzenia spisu, a w dniu kończącym rok podatkowy – według cen zakupu, jednak w wysokości nie wyższej niż kurs średni ogłaszany przez Narodowy Bank Polski w dniu kończącym rok podatkowy;
5) wartość rzeczy zastawionych – według ich wartości rynkowej;
6) produkcję niezakończoną dla działalności usługowej i budowlanej– wycenia się według kosztów wytworzenia, z tym że nie może to być wartość niższa od kosztów materiałów bezpośrednich zużytych do produkcji niezakończonej;
7) produkcję zwierzęcą – wycenia się według cen rynkowych z dnia sporządzenia spisu, z uwzględnieniem gatunku, grupy i wagi zwierząt.
UWAGA:
przez cenę zakupu rozumiemy – cenę za jaką nabywca płaci za zakupione składniki majątku, pomniejszoną o podatek VAT podlegający odliczeniu zgodnie z odrębnymi przepisami, a przy imporcie powiększoną o należne cło, podatek akcyzowy oraz opłaty celne dodatkowe, obniżoną o rabaty, opusty, inne podobne obniżenia, zaś w przypadku otrzymania składnika majątku w drodze darowizny lub spadku – wartość odpowiadającą cenie zakupu takiego samego lub podobnego składnika.
Cena nabycia – to cena zakupu składnika majątku powiększoną o koszty uboczne związane z zakupem towarów i składników majątku do chwili złożenia w magazynie, według ich cen zakupu, a w szczególności koszty transportu, załadunku i wyładunku oraz ubezpieczenia w drodze;
Koszt wytworzenia – to wszelkie koszty związane bezpośrednio i pośrednio z przerobem materiałów, wykonywaniem usług lub pozyskaniem (wydobyciem) kopalin, z wyłączeniem kosztów sprzedaży wyrobów gotowych i usług.
W spisie nie ujmujemy (lub dokonujemy zapisu ujemnego – stornujemy wydatki wg ceny zakupu) towarów, które zostały nam skradzione, albo są trwale uszkodzone (z tym, że nie z naszej winy). Wynikająca wówczas z tego tytułu strata, może być uwzględniona w naszych kosztach podatkowych – jako pozostałe wydatki.
Przypominam, remanent jest konieczny dla ustalenia prawidłowego dochodu z działalności gospodarczej na koniec roku (z tym, że niektórzy są dodatkowo czasem zobligowani do remanentów miesięcznych, kwartalnych lub półrocznych), i jest to najkrócej rzecz ujmując, różnica pomiędzy przychodem a kosztami uzyskania, z tą jednak uwagą, że wyłącza się z kosztów te wydatki, które ponieśliśmy w trakcie roku, uwzględniliśmy już w rozliczeniu z fiskusem, ale które dotyczą składników majątku wskazanych w przepisach prawa podatkowego, które jeszcze nie wygenerowały przychodu podatkowego.