Naczelny Sąd Administracyjny (NSA) w wyroku I FSK 112/15, uznał, że organ podatkowy może odmówić zarejestrowania podatnika, jako podatnika VAT, o ile ten wskazał adres tzw. „wirtualnego biura”, które umożliwia jedynie odbiór korespondencji, nie zapewniając przy tym faktycznego funkcjonowania zarządu przedsiębiorstwa. NSA, podzielił tym samym pogląd sądu I instancji (WSA SA/Kr 792/14), wskazując, że przez „adres siedziby” podatnika, podany dla celów zgłoszenia rejestracyjnego w formularzu VAT-R „Zgłoszenie rejestracyjne w zakresie podatku od towarów i usług” na podstawie art. 96 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, należy uznać adres zawierający, co najmniej nazwę miejscowości i ulicy, numer budynku oraz lokalu, w którym podatnika i zapadają istotne decyzje dotyczące ogólnego nim zarządzania. NSA, co niezmiernie tu istotne, uzasadniał swoje stanowisko, wskazując na przepisy wspólnotowe, gdyż polskie prawo tej kwestii nie rozstrzyga jednoznacznie.
Powyższe stanowisko NSA jest sprzeczne z wcześniejszymi wyrokami np. WSA w Gdańsku z 28 stycznia 2014 r., syg I SA/Gd 1401/13, tak samo NSA z 5 sierpnia 2014 r., syg II FSK 3549/13. W tych wyrokach sądy wskazywały, że organ podatkowy nie jest kompetentny do badania, czy wskazany w zgłoszeniu adres ze względu na ilość zarejestrowanych pod tym adresem podmiotów pozwala na faktyczne wykonywane czynności zarządczych podatnika czy prowadzenie działalności gospodarczej. Przepisy rozporządzenia 282/2011, Rady (UE), nie mogą znaleźć zastosowania w sprawie nadania numeru NIP czy rejestracji dla potrzeb VAT, dotyczy ono bowiem ustalenia miejsca prowadzenia działalności gospodarczej dla potrzeb wyznaczenia miejsca świadczenia usług w regulacjach VAT. Nie ma to żadnego przełożenia na kwestie rejestracji podatkowej przez nadanie NIP wynikające z art. 10 wspomnianego wyżej rozporządzenia 282/2011.
Dodam tylko dla porządku że treść art. 10 rozporządzenia 282/2011 Rady (UE) brzmi następująco:
Na użytek stosowania art. 44 i 45 dyrektywy 2006/112/WE “miejscem siedziby działalności gospodarczej podatnika” jest miejsce, w którym wykonywane są funkcje naczelnego zarządu przedsiębiorstwa.
W celu ustalenia miejsca, o którym mowa w ust. 1, uwzględnia się miejsce, w którym zapadają istotne decyzje dotyczące ogólnego zarządzania przedsiębiorstwem, adres zarejestrowanej siedziby przedsiębiorstwa, i miejsce posiedzeń zarządu przedsiębiorstwa. W przypadku, gdy te kryteria nie pozwalają z całkowitą pewnością określić miejsca siedziby działalności gospodarczej podatnika, decydującym kryterium jest miejsce, w którym zapadają istotne decyzje dotyczące ogólnego zarządzania przedsiębiorstwem.
Sam adres pocztowy nie może być uznany za miejsce siedziby działalności gospodarczej podatnika.
Jak już wskazywałem, w polskim prawodawstwie, brak jest do chwili obecnej (10/2016), norm uprawniających do weryfikacji prawdziwości zgłoszenia podatnika (w szczególności w odniesieniu do tego czy lokal realizuje przesłanki z art. 10 rozporządzenia 282/2011, tym niemniej, jak z przytoczonych wyroków wynika, jedne składy orzekające sądów administracyjnych uznają, że przesłanki z art. 10 rozporządzenia 282/2011, są istotne i należy się na to rozporządzenie pomocniczo powoływać w celu ustalenia adresu siedziby, a inne, że treść art. 10 rozporządzenia 282/2011 nie ma tu nic do tego, i organ podatkowy nie jest kompetentny do badania, czy wskazany w zgłoszeniu adres, ze względu na ilość zarejestrowanych pod tym adresem podmiotów, pozwala na faktyczne wykonywane czynności zarządczych podatnika czy prowadzenie działalności gospodarczej.
Pytanie pozostaje otwarte, kto ma racje?
