Co do zasady transport z miejsca zamieszkania do miejsca pracy zapewniany nieodpłatnie pracownikom przez pracodawcę przy użyciu pojazdu firmowego, służy zasadniczo do prywatnych celów pracowników a tym samym nie służy działalność gospodarczej takiego pracodawcy.
Jednak, jako wyjątek od tej zasady, należy traktować przypadki, gdy wykorzystanie samochodu służbowego na dojazd pracownika z miejsca zamieszkania do miejsca wykonywania pracy będzie uznawane za związane z działalnością gospodarczą podatnika w rozumieniu art. 86a ust. 3 pkt 1 ustawy o VAT, a nie jako wykonywane na osobiste potrzeby pracownika. Odstępstwo to powinno być uzasadnione stanem faktycznym danej sprawy a wówczas podatnikowi może przysługiwać pełne prawo do odliczenia podatku naliczonego związanego z zakupem paliwa i ponoszeniem innych wydatków na eksploatację pojazdów samochodowych, z uwzględnieniem spełnienia wymogów wynikających z art. 86a ust. 4 pkt 1 u.p.t.u.
WYJASNIENIE
Przedmiotem zapytania spółki o wydanie Indywidualnej interpretacji były pytanie o możliwość odliczania 100% podatku VAT w przypadku dojazdów pracowników (przedstawicieli handlowych) samochodami służbowymi z miejsca zamieszkania do miejsca wykonywania pracy, w sytuacji gdy pracownik rozpoczyna i kończy dzień pracy pod swoim mieszkaniem.
Spór rozstrzygnął dopiero NSA w wyroku z 21 lutego 2017 r., sygn. akt I FSK 1200/15, w którym orzekł, iż na zasadzie wyjątku, należy traktować przypadki, gdy wykorzystanie samochodu służbowego na dojazd pracownika z miejsca zamieszkania do miejsca wykonywania pracy będzie uznawane za związane z działalnością gospodarczą podatnika w rozumieniu art. 86a ust. 3 pkt 1 ustawy o VAT, a nie jako wykonywane na osobiste potrzeby pracownika.
Odstępstwo to powinno być uzasadnione stanem faktycznym danej sprawy a wówczas podatnikowi może przysługiwać pełne prawo do odliczenia podatku naliczonego związanego z zakupem paliwa i ponoszeniem innych wydatków na eksploatację pojazdów samochodowych, z uwzględnieniem spełnienia wymogów wynikających z art. 86a ust. 4 pkt 1 u.p.t.u.
NSA zwrócił uwagę, że opisane we wniosku o interpretację a prowadzone przez skarżącą spółkę regulamin określający zasady i sposób wykorzystania pojazdów samochodowych, powadzenie ewidencji przebiegu pojazdów oraz jej weryfikacja, a także zamontowanie w pojazdach systemu GPS, realizuje postulat wyłącznego wykorzystywania samochodów do działalności gospodarczej, wykluczając jednocześnie ich użycie do innych celów.
Dalej NSA zauważył, iż w opisie stanu faktycznego, skarżąca w sposób racjonalny i uzasadniony wskazuje na specyfikę prowadzonej działalności i z tym związane powody, dla których samochody służbowe parkowane są poza siedzibą spółki, gdzie pracownik zaczyna i kończy dzień pracy w swoim mieszkaniu.
NSA przypomniał treść wyroku z 16 października 1997 r. w sprawie C-258/95 Julius Fillibeck Söhne GmbH&Co, w którym Europejski Trybunał Sprawiedliwości (obecnie Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej) orzekł, że artykuł 6 (2) VI Dyrektywy należy interpretować w ten sposób, że transport z miejsca zamieszkania do miejsca pracy zapewniany nieodpłatnie pracownikom przez pracodawcę przy użyciu pojazdu firmowego służy zasadniczo do prywatnych celów pracowników i tym samym służy do celów innych niż jego działalność gospodarcza. Jednak w sytuacji, gdy charakter prowadzonej działalności wymusza na pracodawcy zapewnienie nieodpłatnego transportu dla pracowników, usługa przewozu może być traktowana jako związana z prowadzoną działalnością.
W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego, również w rozpatrywanej sprawie istnieją uzasadnione stanem faktycznym podstawy do odstąpienia od zasady, że wykorzystanie samochodu służbowego na dojazd z miejsca zamieszkania do miejsca pracy powinno być traktowane jako wykonywane na osobiste potrzeby pracowników.
