Działalność gospodarczą charakteryzuje zorganizowanie i ciągłość poprzez rejestrację podatnika jako podmiotu gospodarczego (przedsiębiorcy), faktyczne wykonywanie działalności w celach zarobkowych, zawodowo we własnym imieniu i na własny rachunek, powtarzalny i stały charakter działalności.
Działalność wykonywana osobiście, to brak ciągłości i zorganizowania (powtarzalności i stałości) oraz określonego stopnia zorganizowania.
Rozliczenie praw autorskich do niedawna były przedmiotem różnych sporów interpretacyjnych, wprowadzających zainteresowanych w pewnego rodzaju niepewność. Zgodnie z oficjalnym stanowiskiem Ministerstwa Finansów, pochodzącego z 5 marca 2014 roku, oraz z 23 maja 2014 r osoba wykonująca pracę twórczą tak samo sportowiec, może rozliczyć przychody z praw majątkowych praw autorskich w ramach działalności wykonywanej osobiście lub własnej działalności gospodarczej.
W świetle w/w komunikatu zyski z praw autorskich, mogą być traktowane jak przychody z działalności gospodarczej. Zakończyło to niepewność tych podatników, co do potrzeby bądź nie, korygowania zeznań podatkowych.
Od 1 maja 2004 r., kwalifikacja przychodów do źródła “działalność wykonywana osobiście”, nabrała czy też wzmocniło znaczenie w kontekście ich opodatkowania podatkiem VAT
O ile bowiem przychody będą zaliczane do przychodów z działalności wykonywanej osobiście, to taki podmiot (twórca/artysta) wykonujący te czynności nie jest – w zakresie ich wykonywania – uznawany za podatnika VAT.
Z kolei od 2007 r., uściślono w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych że za pozarolniczą działalność gospodarczą nie uznaje się czynności, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:
1) odpowiedzialność wobec osób trzecich za rezultat tych czynności oraz ich wykonywanie, z wyłączeniem odpowiedzialności za popełnienie czynów niedozwolonych, ponosi zlecający wykonanie tych czynności;
2) są one wykonywane pod kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonych przez zlecającego te czynności;
3) wykonujący te czynności nie ponosi ryzyka gospodarczego związanego z prowadzoną działalnością.
Przychodami z działalności wykonywanej osobiście są przychody z osobiście wykonywanej działalności artystycznej, literackiej, naukowej, trenerskiej, oświatowej i publicystycznej, w tym z tytułu udziału w konkursach z dziedziny nauki, kultury i sztuki oraz dziennikarstwa, jak również przychody z uprawiania sportu, stypendia sportowe przyznawane na podstawie odrębnych przepisów oraz przychody sędziów z tytułu prowadzenia zawodów sportowych
Działalność gospodarcza to najefektywniejszy i najlepszy sposób na rozwinięcie swoich możliwości zarobkowych. Ten fakt istotnie otwiera drzwi do nowych klientów i daje większe pole współpracy. Twórca ma bowiem możliwość samodzielnego rozliczania, wystawiania faktur, sam opłaca swoje składki oraz reguluje podatek dochodowy.
Jednak w wielu przypadkach – zwłaszcza na początku pracy – zakładanie jednoosobowej firmy może okazać się rozwiązaniem nierentownym. Brak ciągłości zleceń/ zamówień wobec konieczności opłacania składek i podatków stawia początkujących przed pytaniem, czy jest jakaś inna droga.
Tą inną ścieżką są właśnie umowy o dzieło a wiec działalność wykonywana osobiście. Prawa autorskie mogą być przy tym kluczem do prawidłowego ustalenia wykonywane działalności. Na autorskie prawa składają się prawa osobiste (niemajątkowe a wiec niezbywalne) oraz majątkowe tj. prawo zbywalne do korzystania z utworu i rozporządzania nim na wszystkich polach eksploatacji oraz prawo do wynagrodzenia za korzystanie z utworu.
W tym przypadku mówimy o działalności wykonywanej osobiście jednak bez konieczności prowadzenia firmy, która jednocześnie pozwala by prawa autorskie zostały w pełnoprawny sposób sprzedane nabywcy.
Rozliczenie przychodów w ramach działalności gospodarczej
Przychody z działalności wykonywane osobiści, mogą je rozliczać w ramach prowadzonej przez siebie działalności. Co to oznacza w praktyce?
Jeśli twórca wykonuje swoją pracę w sposób ciągły z nastawieniem na zarobek (zysk), kwalifikuje się do działalności gospodarczej. To z kolei sprawia, że uzyskane dochody będą zapisywały się na koncie własnej firmy.
Różne opcje do wyboru
W kwestii opodatkowania twórcy mają dokładnie taką samą możliwość wyboru rozliczeń jak inni przedsiębiorcy. Mając jednak na uwadze specyfikę wykonywanych prac warto dokonać wnikliwej analizy, by wybrać najwłaściwsze rozwiązanie.
W tej materii najlepszym rozwiązaniem będzie BIURO Rachunkowe Kognitariat, które jest w stanie wskazać odpowiednią formę opodatkowania, a dodatkowo przeprowadzić artystę/twórcę przez gąszcz – niejednokrotnie – niezbyt jasnych przepisów.
Rozwiązania ogólnodostępne to oczywiście:
– podatek liniowy 19 %
– podatek zryczałtowany
– podstawowa forma opodatkowania, na poziomie 18% lub 32%
Dochód pochodzący z praw autorskich sprawia, że przychód należy wykazać w rocznym zeznaniu podatkowym jako „przychód z praw autorskich i innych praw”.
To powoduje, że podatnik korzysta z atrakcyjnego sposobu obliczania kosztów uzyskania przychodów, a także z możliwości przypisania wynagrodzeniu autorskiemu kosztów uzyskania przychodów w wysokości aż 50% przychodów.
Nie można przy tym zapomnieć, że od 1 stycznia 2013 roku koszty uzyskania przychodów służące do obliczenia dochodu podlegają limitom, które w 2014 tak samo 2015 stanowią 42 764 złote.
Zryczałtowane 50% koszty, oblicza się od przychodu, który uprzednio zostaje pomniejszony o miesięczne składki do ZUS
O ile jednorazowe wynagrodzenie dla twórcy dotyczące jednej umowy, nie przekroczy 200 złotych w miesiącu, zostaje pobrany 18% podatek, bez pomniejszenia przychodu o koszty uzyskania i przychodu. Limit 200 zł dotyczy zatem poszczególnych umów, których w miesiącu może być kilka lub nawet kilkanaście po 200 zł, nie zaś – jak miała się rzecz do końca 2010 r. – sumy miesięcznych należności określonych w umowie lub umowach zawartych z osobą niebędącą pracownikiem płatnika.