Z uwagi na duże zainteresowanie przedmiotem opodatkowania importu usługi przypominam zasady jego rozliczania.
Co do importu usług, zgodnie z polską ustawą o podatku od towarów i usług (VAT), rozumie się przez to świadczenie usług z tytułu ich wykonania, przez podmiot zagraniczny, (który nie posiada siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium Polski), których podatnikiem jest polski usługobiorca.
Co do zasady zatem, każde świadczenie usług przez podatnika zagranicznego (w tym zwolnionego z VAT) na rzecz polskiego podatnika (w tym zwolnionego z VAT), opodatkowane (lub zwolnione) w Polsce, stanowi import usług.
Co do zasady, bo ustawodawca przewidział szereg wyjątków, tak jak np. usługi związane z nieruchomościami, usługi transportowe, wstępu na imprezy, usług pomocniczych oraz wyceny majątku, restauracyjnych i cateringowych, krótkoterminowego wynajmu środków transportu, usług elektronicznych, usług turystyki itp. – jednakże nie są one przedmiotem niniejszego opracowania,
Dla rozliczenia importu usług, podatnik z polski nie musi nawet posiadać faktury wystawionej przez zagranicznego kontrahenta.
Obowiązek podatkowy powstaje tu z mocy prawa (co skutkuje obowiązkiem wykazania podatku należnego), a w celu odliczenia tego podatku polski podatnik wykazuje go równolegle jako podatek naliczony w swojej deklaracji.
O ile zatem, usługa jest świadczona przez podatnika zagranicznego na rzecz podatnika z siedzibą w Polsce, podlega ona co do zasady opodatkowaniu na terytorium Polski na zasadzie odwrotnego obciążenia (reverse charge) i opodatkowana musi być co do zasady, przez podmiot z Polski.
W imporcie usług stosuje się, bowiem stawki podatkowe jak dla świadczeń krajowych, z tym, że dotyczyć to może oczywiście jedynie podmiotu polskiego, nabywającego usługę, a nie świadczącego usługę (podmiotu zagranicznego), ten drugi podlega przecież pod ustawodawstwo państwa, w którym jest zarejestrowany jako podatnik (i niekoniecznie musi być podatnikiem VAT).
Ustawodawca wprowadził również dwie ogólne reguły dotyczące miejsca świadczenia usług (a wiec i importu usług):
Usługi świadczone na rynku B2B i na rynku B2C
W przypadki B2B – a wiec usług na świadczonych przez przedsiębiorców na rzecz przedsiębiorców, miejscem świadczenia usług jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej. W przypadku gdy usługi są świadczone dla stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej podatnika, które znajduje się w innym miejscu niż jego siedziba, wówczas miejsce świadczenia usług jest to stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej. Jeżeli natomiast podatnik nie posiada siedziby lub stałego miejsca prowadzenia działalności wówczas miejscem opodatkowania jest miejsce gdzie zamieszkuje lub zwykle przebywa.
Dla przykładu o ile np. polski podmiot (podatnik VAT) prowadzi działalność gospodarczą i nabywa usługę od podatnika z innego państwa niż Polska, to zagraniczny podmiot (w tym również zwolniony z VAT) wystawia fakturę bez kwoty podatku VAT. Z uwagi na powyższe na polskim podmiocie ciąży rozliczenie podatku (VAT) od takiej transakcji, z tym, że jak wyżej wskazywałem, jest to dla tego podmiotu neutralne podatkowo – ma on bowiem możliwość wykazania podatku należnego i jednocześnie jego odliczenia w składanej deklaracji VAT.
O ile jednak polski podmiot prowadzi działalność zwolnioną z podatku VAT, lub jest zwolniony podmiotowo i nabywa usługę od podatnika z innego państwa niż Polska (w tym zwolnionego z podatku VAT), to zagraniczny podmiot, nadal wystawia fakturę bez kwoty podatku VAT a polski podmiot, nie ma prawa do odliczenia podatku naliczonego i musi wykazać podatek należny z tytułu takiej transakcji na druku VAT-9M. Dodatkowo może zaistnieć również konieczność zgłoszenia lub aktualizacji druku VAT-R.
O ile z kolei będzie to transakcja B2C – a więc usług na rzecz konsumenta, tj. podmiotu nie będącego podatnikiem, wówczas miejscem świadczenia usług jest miejsce, w którym usługodawca (a wiec podmiot zagraniczny) posiada siedzibę, stałe miejsce prowadzenia działalności lub gdzie zamieszkuje lub zwykle przebywa
Podstawa prawna w zakresie importu usług:
– art 2 pkt 9,art. 5 ust 1 pkt 1, art. 19a ust 1, 3, 5, art. 28e, art. 29a ust 1 i 6, art. 86 ust 10b ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. Nr 710 t.j., z późn. zm.)
