Witam,
Wczoraj miałem zapytanie od Klienta o dokonałem takiego opracowania. Wydaje się że temat ciekawy:
Sprzedaż samochodu osobowego, używanego w działalności gospodarczej, który jest na środkach trwałych, a został zakupiony wcześniej od osoby fizycznej na umowę kupna, może zostać przeprowadzona na trzy sposoby:
1) Na fakturę VAT z podatkiem 23% (co do zasady)
2) faktura VAT marża – marża jest to generalnie różnica między kwotą sprzedaży a kwotą nabycia, pomniejszona o kwotę podatku, albo,
3) wycofanie samochodu z działalności gospodarczej i wówczas sprzedaż na umowę kupna/sprzedaży.
WYJAŚNIAM
Ad.1
Zasadnicze zmiany przepisów w tym zakresie dokonały się 1 kwietnia 2014 r.
Obecnie (a więc od 1 kwietnia 2014 r.), możliwość sprzedaży takiego samochodu jako zwolnionego od podatku VAT, ma zastosowanie jedynie w przypadku gdy taki samochód wykorzystywany był tylko i wyłącznie do działalności zwolnionej, i o ile przy nabyciu lub wytworzeniu tych towarów, nie przysługiwało podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego (art. 43ust 1 pkt 2 u.p.t.u.)
Sprzedając zatem samochód osobowy, pomimo że zakupu dokonaliśmy od osoby fizycznej na umowę kupna (bez podatku VAT), w sytuacji gdy samochód jest (był) wykorzystywany na cele działalności opodatkowanej, to dokonując jego dostawy (sprzedaży), mamy co do zasady obowiązek opodatkować stawką VAT 23%.
Ad.2
O ile nie chcemy jednak dokonywać sprzedaży z wykazaniem podatku VAT należnego (doliczać 23% VAT), można legalnie tego obowiązku uniknąć, poprzez zastosowanie opodatkowania tej dostawy wg tzw. procedury VAT marża (art. 120 ust 4 u.p.t.u.)
Ma ona zastosowanie, o ile kupiliśmy samochód właśnie od osoby fizycznej na umowę kupna, oraz towar ten (samochód) był nabyty “w celu jego odprzedaży”.
Wystarczy zatem, że nabywając ten samochód w chwili jego zakupu, traktowaliśmy to jako towar do dalszej sprzedaży. Fakt jego wykorzystywania w firmie przez kilka lat oraz wykazywania jako środek trwały niczego tu nie zmienia.
Otóż zgodnie z ww. przepisem, warunkiem stosowania procedury VAT marża do dostaw towarów (w tym samochodów) używanych, jest ich nabycie w celu odsprzedaży. Warunek taki zapisany w polskiej ustawie o VAT, jest niezgodny z przepisami unijnymi, a w konsekwencji nie obowiązuje.
Powyższe potwierdza wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) z dnia 8 grudnia 2005 r., sygn. akt C-280/04, w którym stwierdza się że pierwszorzędnym celem nabycia samochoduosobowego niekoniecznie musi być cel odsprzedaży. Dalej TSUE przyjął stanowisko, że przedsiębiorstwo, które nabyło używany pojazd w celu przeznaczenia go na potrzeby swojej działalności, a następnie w ramach zwykłego wykonywania działalności gospodarczej odsprzedaje pojazd i odsprzedaż ta nie jest w chwili nabycia głównym celem, a jedynie celem drugorzędnym, może dokonać odsprzedaży tego pojazdu korzystając z procedury VAT marża.
W Polsce, różnie ów przepis jest interpretowany przez organa podatkowe, ale zaczyna przebijać się jako wiodący pogląd zbieżny z ww. wyrokiem TSUE.
Zastosowanie procedury VAT marża powoduje, że o ile będziemy sprzedawać samochód to z reguły za cenę niższą lub co najwyżej równą ceny nabycia, tym samym podatek VAT z tytułu dostawy (sprzedaży) tego samochodu nie wystąpi. Podstawa opodatkowania będzie równa zeru tym samym kwota podatku należnego przy sprzedaży przedmiotowego samochodu zero zł.
Co do faktury VAT marża, jak ma wyglądać, to mają one nieco inną treść niż faktury dokumentujące transakcje opodatkowane na zasadach ogólnych, ale najważniejszym jej wyróżnikiem to musi być opis „Faktura procedura marży – towar(y) używane”.
Ad.3
O ile przed sprzedażą samochód osobowego o którym mowa, zostanie on wycofany z działalności gospodarczej i przekazany na cele osobiste, to z uwagi iż przy jego nabyciu nie wystąpił podatek naliczony, czynność taka nie stanowi czynności podlegającej opodatkowaniu VAT i może wówczas zostać dokonana na umowę kupna (art. 7 ust 2 pkt. 1 u.p.t.u., z uwagi na art. 5 ust 1 pkt 1 u.p.t.u.).
Kończąc dodam,
co do konsekwencji w podatku dochodowym, to sprzedając samochód stanowiący środek trwały przez 6 lat od jego wycofania, należy pamiętać o rozpoznaniu tego przychodu tak jak z działalności gospodarczej, przy czym przychód ten możemy pomniejszyć o udokumentowane wydatki na nabycie lub ulepszenie (w tym drugim przypadku o ile miało to miejsce), pomniejszone jeszcze o dokonane odpisy amortyzacyjne.
Można uniknąć ostatecznie i tego podatku, w sytuacji gdy po wycofaniu samochodu z działalności gospodarczej, podarujemy go osobie bliskiej (rodzina), wówczas darowizna nie jest opodatkowana (jest zwolniona), a obdarowany może po upływie 6-miesięcy sprzedaż ów samochód bez żadnych konsekwencji podatkowych.
