Porady podatkowe
25.10.2013

Krótki termin zapłaty w transakcjach handlowych

Zapoznaj się z informacjami na temat nowych przepisów, obligujących kontrahentów do stosowania krótszych terminów płatności w transakcjach handlowych. Biuro Kognitariat z Warszawy zachęca do sprawdzenia, jakie termin płatności należy stosować i czemu służy wprowadzona ustawa o terminach zapłaty. Źródłem poniższych informacji jest Lex Polonica.

28 marca 2013 roku opublikowano ustawę z dnia 8 marca 2013 roku o terminach zapłaty w transakcjach handlowych (Dz. U. 2013 poz. 403) – wdraża ona do polskiego prawa dyrektywę 2011/7/UE z dnia 16 lutego 2011 r.

Przepisy te dotyczą terminu zapłaty w transakcjach handlowych i mają dyscyplinować wszystkich kontrahentów do stosowania krótszych terminów płatności. Tym samym zostanie poprawiona sytuacja wierzycieli. W wyniku wprowadzonych przepisów czas zapłaty między przedsiębiorcami maksymalnie może wynosić 60 dni kalendarzowych, a jeśli dłużnikiem jest podmiot publiczny – 30 dni kalendarzowych.

Krótkie terminy zapobiegną zatorom

Termin 60 lub 30 dni kalendarzowych przeznaczonych na zapłatę należności jest określony ustawowo, ale może być on dowolnie zmieniany, na podstawie ustaleń między zainteresowanymi stronami. Warunkiem jest, że zmiany te nie mogą być rażąco nieuczciwe w stosunku do wierzyciela. Jeśli do umowy transakcji nie zostały wprowadzone dodatkowe zapisy uznaje się, że po upłynięciu 60 dni rozpoczyna się okres zaległości, a wierzycielowi zaczynają przysługiwać odsetki za opóźnienie (jeśli wypełnił on swoje zobowiązania umowne i prawne). W przypadku dokonywania transakcji z organami publicznymi, ustawowy termin 30 dni na zapłatę może być, na mocy dodatkowych zapisów w umowie, wydłużony do maksymalnie do 60 dni. Po tym czasie wierzycielowi również zaczną przysługiwać odsetki.

Bez zmian pozostaje możliwość żądania przez wierzyciela odsetek ustawowych w przypadku umów z terminem zapłaty dłuższym niż 30 dni jako tzw. opłata za kredyt kupiecki. Uprawnienie takie nie przysługuje wierzycielom w transakcjach handlowych, w których dłużnikiem jest podmiot leczniczy. Ponadto utrzymano zasadę, zgodnie z którą, jeśli termin zapłaty nie został określony w umowie, wierzycielowi przysługiwać będą odsetki ustawowe za okres począwszy od 31 dnia po spełnieniu jego świadczenia niepieniężnego do dnia zapłaty, ale nie dłużej niż do dnia wymagalności świadczenia pieniężnego. Odsetki te naliczane będą automatycznie, bez konieczności wezwania.

W wprowadzonej ustawie przewidziano także procedury weryfikacji lub przyjęcia. I tak, jeśli w umowie strony zastrzegą przeprowadzenie takiej procedury przez dłużnika – jej czas nie będzie mógł przekroczyć 30 dni kalendarzowych, licząc od daty otrzymania towaru lub usługi.

W celu zapewnienia efektywnego dochodzenia kwoty tzw. stałej rekompensaty, jak również zwrotu wszelkich kosztów poniesionych w związku z dochodzeniem należności w postępowaniu cywilnym, przewiduje się wprowadzenie odpowiedniej zmiany w Kodeksie postępowania cywilnego, rozszerzającej zakres możliwych roszczeń w postępowaniu nakazowym prowadzonym na podstawie art. 485 § 2a.

Zakres podmiotowy

Nowa regulacja przewiduje szerszy zakres podmiotowy w porównaniu z poprzednimi ustaleniami prawnymi. Obejmuje ona dodatkowo przedsiębiorców z państw członkowskich Unii Europejskiej, państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub Konfederacji Szwajcarskiej. Nie obejmie natomiast swoim zakresem konsumentów.

Senackie sugestie

Dzięki sugestiom senatorów, za dzień wymagalności świadczenia pieniężnego uznawany będzie również dzień określony w wezwaniu dłużnika do zapłaty dokonanym w postaci elektronicznej, o ile strony przewidziały w umowie taki sposób składania oświadczeń woli. Poprawiono także regulacje odwołujące się do zasad współżycia społecznego tak, aby dyrektywa 2011/7/UE mogła być poprawnie wdrożona.

Przewidziane, że w sytuacji gdy ustalono w umowie termin zapłaty dłuższy niż 60 dni, a postanowienie to nie jest obiektywnie uzasadnione właściwością lub szczególnym elementami umowy, wierzycielowi, który spełnił swoje świadczenie, po upływie 60 dni zawsze będą przysługiwać odsetki jak za zwłokę.

Ponadto dla uniknięcia problemów w praktyce, przyjęto ostatecznie, że kwota w złotych tzw. stałej rekompensaty, ma być ustalana według średniego kursu euro ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski ostatniego dnia roboczego miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym świadczenie pieniężne stało się wymagalne.

Prezentowane powyżej zasady wynikające z aktu weszły w życie 28 kwietnia 2013 r.  i zastąpiły ustawę z dnia 12 czerwca 2003 r.

Specjaliści od prawa podatkowego i gospodarczego biura Kognitariat z Warszawy sporządzają wszelką dokumentację, której potrzebuje Klient. Jest ona dopasowana do jego potrzeb i wymagań, a także przygotowana jest w sposób profesjonalny i rzetelny, zgodnie z najnowszymi rozporządzeniami prawnymi. Zachęcamy do kontaktu z naszym biurem, zlokalizowanym w Śródmieściu, w pobliżu dzielnic, takich jak:

  • Żoliborz,
  • Mokotów,
  • Wola,
  • Praga.